Yasak lafta kaldı: Okullarda ‘bağış’ adı altında kayıt ücreti alınıyor

Yeni eğitim öğretim yılının başlamasına az bir süre kala kamu okullarına kayıt yapmak isteyen veliler, binlerce liralık kayıt ücretleriyle karşı karşıya kaldı. 5 bin TL ila 100 bin TL arasında istenen ücretlere tepki gösteren veliler, “Yapılan yasal değil” ifadelerini kullandı.

BirGün’den Deniz Güngör’ün haberine göre, okullardan ‘bağış’ adı altında kayıt parası alınması devam ederken Milli Eğitim Bakanlığı dün yayımladığı genelgede bu konuya yer verdi. Genelgede, “Kayıt parası veya başka ad altında zorunlu olarak ücret alınmayacak” denildi.

GENELGEYE RAĞMEN

Ancak buna rağmen okul idareleri binlerce liralık kayıt paralarını istemeyi sürdürüyor. Temizlik, kırtasiye ve personel ücreti adı altında velilerden kayıt ücreti alan okulların sayısı hiç de az değil. Okul idareleri “Bütçemiz yok” diyerek 5 bin TL ila 50 bin TL arasında kayıt ücreti alıyor.

Bunun son örnekleri İstanbul ve Ankara’da yaşandı. İddiaya göre İstanbul’un Beşiktaş ilçesinde bulunan Orgeneral Kami Güzey İlkokulu’nda adres dışı kayıt için 50 bin TL ücret istendi. Ücretin istenmesinin gerekçesi ise velilere “hizmetli ücretleri” ve “yeterli ödenek verilmemesi” olarak belirtildi. Ankara’nın Çankaya ilçesinde bulunan Rauf Orbay İlkokulu’nda da bir benzeri yaşandı. İddiaya göre öğrenciye adrese dayalı çıkan bu okulda kayıt için bağış adı altında 5 bin TL veya 7 bin TL istendi. Ücretin gerekçesi ise velilere yine “hizmetli ücreti” olarak sunuldu.

OKUL ÖNCESİ EĞİTİM PARALI OLUNCA

MEB’in 14 Ekim 2023’te Okul Öncesi Eğitim ve İlköğretim Kurumları Yönetmeliği’nde yapığı değişiklikle ücretsiz olan anaokullarına katkı payı ücreti getirilirken “velilerin ekonomik durumlarını zorlayacak şekilde yüksek tutulamaz” şartı getirilmişti.

Ancak yönetmeliğe rağmen bazı anaokullarında 2 bin TL ila 10 bin TL arası kayıt ücreti alındığı iddia edildi. İstanbul’un Zeytinburnu ilçesinde bulunan Dr. Reşit Galip İlkokulu’nun anaokuluna kayıt yapmak isteyen velilerden 7 bin TL temizlik ve kırtasiye masrafı, 3 bin TL kayıt ücreti olmak üzere toplamda 10 bin TL ücret istendi. Aynı zamanda çocuklarının öğlenci olmasını talep eden velilerden diğer istenenlerin yanında 10 bin TL ve aylık 650 TL de aidat istendi.

ÖZEL OKULDAN FARKSIZ

Dr. Reşit Galip İlkokulu’nun anaokuluna çocuğunu kaydetmek isteyen ismini vermek istemeyen bir veli, “İstedikleri ücretin sebebini sorduğumuzda bize ‘Okulumuzun bütçesi yok, devlet karşılamıyor’ dediler. Burası devlet okulu ve bizden aidat adı altında, temizlik kırtasiye adı altında aldıkları ücretler yasal değil. Parası olmayan, asgari ücretle geçinmeye çalışanlar nasıl çocuklarını okula verecek? Bazı okullar 700 TL kayıt parası alırken her yerde değişmesi kendilerine göre fiyat belirlediklerini gösteriyor” dedi.

İddiaları sormak için aradığımız Dr. Reşit Galip İlkokulu yöneticileri ise telefonlarımıza cevap vermedi.

YAPILAN YASAL DEĞİL

İstanbul’un Beşiktaş ilçesinde bulunan Orgeneral Kami Güzey İlkokulu’nda adres dışı kayıt için ücret istendiğini belirten ismini vermek istemeyen bir başka veli şunları söyledi: “Çocuğumun iyi bir eğitim alması için bu okula adres dışı kayıt yaptırmak istedim. Bizden kayıt için 50 bin TL fiyat istediler. Biliyoruz ki ilkokullarda kayıt ücreti alınması yasal değil. ‘Bağış’ adı altında okul aile birliğinin hesabına bu ücret isteniyor. Okulun güvenlik görevlisi ve hizmetlilerin giderleri için bu ücreti istiyor çünkü devlet yeterli ödeneği okullara sağlamıyor” dedi.

Kayıt ücreti istenip istenmediğini sorduğumuz Orgeneral Kami Güzey İlkokulu Müdür Yardımcısı İsmail Aktaş ise söz konusu iddiaları reddetti. Aktaş, “Kayıt görüşmeleri sırasında kimseden bu tarz bir ücret istenmedi. Zaten bu uygulama Bakanlık tarafından yasaklanmıştır. Eğer bize başvuran velilerimiz böyle bir ücret istendiğini söylüyorlarsa konu hakkında Savcılığa başvurabilirler. ‘Bağış’ adı altında herhangi bir ücret almıyoruz” dedi.

Ankara’nın Çankaya ilçesinde bulunan ve adrese dayalı çıkan Rauf Orbay İlkokulu’na kayıt yaptırmak isteyen ismini vermek istemeyen bir veli, kayıt ücreti olarak 5 bin TL ila 7 bin TL arasında ücret istendiğini ifade etti. Veli, ücretin dışarıdan alınan hizmetlilerin giderleri ve Bakanlık tarafından verilen ödeneklerin yetersiz olması nedeniyle istendiğini belirtti.

Rauf Orbay İlkokulu Müdür Yardımcısı ise kayıt ücreti istendiğine ilişkin iddiaları yalanladı. Müdür yardımcısı, “Kimseye ‘Kayıt ücreti vereceksiniz, vermezseniz kayıt yapmayız’ demedik, diyemeyiz de. Devletin okulunda böyle bir ücret istenmesi mümkün değil” dedi.

100 BİN TL İSTEYEN DE VAR

Devlet okullarında bağış adı altında istenen ‘kayıt ücretlerine’ veliler tepkili. Şikayetvar’a yazılan şikâyetlerin bir kısmı şu şekilde:

• Mustafa: “Çocuğumuzu anaokuluna kayıt yaptırmak istedik, fakat okul bizden 2 bin TL para talep etti. Bu parayı ödeyemeyeceğimizi söyleyince ‘Yatırmanız gerekiyor, yaptırınca dekont verin kayıt yapalım’ denildi. Ne yani benim durumum yok, engelli bir bireyim, geçimini kıt kanaat sağlayan, kredi kartı ve eksi hesaplarda batmış birisi olarak ben çocuğumu okula yazdıramayacak mıyım?”

• Sinan: “İstanbul Kartal’da kayıt yaptırmak istediğimiz okul, bağış parası adı altında 20 bin TL, proje sınıfları için 35 bin TL, ikamet tutmuyorsa 60 bin TL talep ediyor. ‘Vermeyiz, yasal değil’ dediğimizde ‘Kayıt yapmayız’ diyerek çocuğun kaydını yapmadılar. Milli Eğitim Bakanlığı’nın acilen soruşturma başlatması gerekiyor.”

• Betül: “Devlet okullarında bağış adı altında ilkokula kayıtta 100 bin TL talep ediyor okul müdürleri ve pazarlık da teklif ediliyor. Çeşitli bahaneler öne sürülerek paranın ödenmesi durumunda kayıt oluşturulabileceği söyleniyor. Bağış adı altında kayıt parası talep edilmesi kanuna aykırıdır ve suçtur.”