4 lisans mezunundan 1'i işsiz

Üniversite okuyup iş bulamayanlar kervanı uzuyor. TÜİK verilerine göre üniversite mezunlarının yüzde 25’i işsiz. İş bulabilenler de aylarca beklemek zorunda kalıyor. Birçoğu ise düşük maaşlarla çalışıyor. BirGün’den Birgül Birben’in haberine göre, üniversite mezunu olup iş bulamayanlar uzun süredir ülkede tartışma konusu.

Hem lisans hem de önlisans mezunlarında bu durum yaşanıyor. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) dün yayımladığı ‘Yükseköğretim İstihdam Göstergeleri’ de sorunun sadece bundan ibaret olmadığını ortaya koydu. TÜİK verilerine göre üniversite mezunlarının yüzde 25’i işsiz. Dahası iş bulabilenler de aylarca beklemek zorunda kalıyor ve eğitim aldıkları bölümden farklı işlerde çalışmak zorunda kalıyorlar. Birçoğu düşük maaşlarla çalışıyor.

4 MEZUNDAN 1'İ İŞSİZ

TÜİK verilerine göre 4 lisans lisans mezunundan 1’i işsiz. Kayıtlı istihdam oranı 2023’te  yüzde 75,6 olarak gerçekleşti. Önlisans mezunlarında ise durum daha da vahim. Bu grupta kayıtlı istihdam oranı 2023 yılında yüzde 67,7 olarak hesaplandı.

Lisans seviyesinde en yüksek kayıtlı istihdama sahip olan bölümler özel eğitim öğretmenliği, tıp, dil ve konuşma terapisi ile elektrik öğretmenliği oldu. En düşüğü ise deniz ulaştırma işletme mühendisliği, İslami ilimler ve gemi makineleri işletme mühendisliği oldu. Ön lisans seviyesinde en yüksek kayıtlı istihdama sahip olan bölüm ise polis meslek eğitimi oldu. İlahiyat, çocuk gelişimi ve tıbbi ve aromatik bitkiler bölümleri ise önlisansta en düşük kayıtlı istihdama sahip.

AYLARCA İŞ ARIYORLAR

TÜİK verilerinde en çarpıcı detay ise iş arama sürelerine ilişkin oldu. Lisans mezunları ortalama 14,4 ay, önlisans mezunları ise 15,9 ay iş arıyor. Ancak bazı bölümlerde iş arama süresi 2 yıla yaklaşıyor. Lisans mezunlarının mezuniyetleri sonrası ilk iş bulma süre ortalamasının en kısa olduğu bölümler; dil ve konuşma terapisi, tıp ve özel eğitim öğretmenliği oldu. En uzun süre iş arayanlar ise kamu yönetimi, hukuk ve maliye mezunları oldu. TÜİK verilerine göre maliye mezunları 20,7, hukuk mezunları 21,9, kamu yönetimi mezunları ise 23,2 ay iş arıyor.

Önlisansta ise adalet mezunları 21,5, sosyal hizmetler mezunları ise 21,7 ay boyunca iş arıyor. Polis meslek eğitimi mezunları sadece 2,9 ayla en az iş arayan önlisans bölümü konumda.  TÜİK, mezunların bölümlerine göre ortalama kazanç gruplarını da açıkladı. Mimarlık, iç mimarlık gibi bölümler düşük ya da çok düşük kazanç grubunda yer aldı. Bu alanda zirvedeyse pilotaj mezunları var. Pilotajı matematik mühendisliği ve uçak mühendisliği takip etti. 222 lisans bölümünün sadece 38’i çok yüksek sınıfında yer alırken 50 bölüm çok düşükte, 79 bölüm ise düşükte kaldı.

Yine üniversite mezunlarının bitirdikleri alanla uyumsuz işlerde çalıştığı da TÜİK verilerinde yer aldı. Sosyal bilimler, gazetecilik ve enformasyon alanı mezunlarının sadece 23,2’si, hizmetler alanı mezunlarının ise yüzde 50’si alanına uygun işlerde çalışıyor. Diğer alanlar ve mezunların kendi bölümlerinde çalışma oranı ise şöyle:

• Eğitim: %72,7

• İş, yönetim ve hukuk: %85,8

• Doğa bilimleri ve istatistik: %45,8

• Bilişim ve iletişim teknolojileri: %50,3

• Mühendislik, imalat ve inşaat: Yüzde 57,1

• Tarım, ormancılık, balıkçılık ve veterinerlik: %51,8

• Sağlık ve refah: %79,7